ことばのミソ 比較のトマト

言語の比較・対照/そのための多言語学習

ルーマニア語の《基数詞のしくみ》

 ルーマニア語の《基数詞のしくみ》について書く。ルーマニア語の基数詞が数をどう表しているか,その構造・しくみをまとめる。このテーマについて詳しくは「テーマ《基数詞のしくみ》の記事リスト」に。

  • 目次-CONTENTS-

 

ルーマニア語の基数詞

 doi「2」やzece「10」のようにこれ以上分けられない数詞を単純数詞,douăzeci și unu「21」やdouă mii「2,000」のように単純数詞を組み合わせたものを合成数詞と呼ぶ。

0

0

zero

 

1から9

1

unu

2

doi

3

trei

4

patru

5

cinci

6

șase

7

șapte

8

opt

9

nouă

 「1」と「2」が名詞に付くときは,名詞の性に合わせて変化させる。中性名詞には単数では男性形,複数では女性形が付く。

  男性 中性 女性
1 un o
2 doi două

 また「1」にはunu/unaという語形もある。

  男性 女性
1 unu una

 un/oは,o sută「100」やun milion「100万」など,名詞に付いて「1」を表すときに使う(sută「100」は女性名詞,milion「100万」は中性名詞扱い)。unu/unaは,douăzeci și unu「21」やdouă sute unu「201」など,20以上の数で「1の位の"1"」を表すときに使う。

 

10から19

10

zece

11

unsprezece

12

doisprezece

13

treisprezece

14

paisprezece

15

cincisprezece

16

șaisprezece

17

șaptesprezece

18

optsprezece

19

nouăsprezece

 「11から19」の基数詞はいずれも"1の位+spre+zece(10)"という構造(14と16は少し例外的)。spreはラテン語super「~の上に」に由来し,全体的には「10の上に1」あるいは「10あまり1」のような意味になる。この構造は周囲の言語…例えばアルバニア語や古代教会スラヴ語の影響を受けているらしい。

 doisprezece「12」は,doi-の部分が基数詞の「2」と同じように変化する。

  男性 中性 女性
12 doisprezece douăsprezece

 

20から90

20

douăzeci

30

treizeci

40

patruzeci

50

cincizeci

60

șaizeci

70

șaptezeci

80

optzeci

90

nouăzeci

 「20から90」はおおむね"2から9+zeci(10)"という構造で作られている。「60」だけは例外的にșasezeciではなくșaizeci。

 「21から99」は"10の位+și+1の位"で表す。このとき,1の位の「1」はunu/unaを使う。

21から99の合成数詞

21

douăzeci și unu

22

douăzeci și doi

33

treizeci și trei

44

patruzeci și patru

55

cincizeci și cinci

66

șaizeci și șase

77

șaptezeci și șapte

88

optzeci și opt

99

nouăzeci și nouă

 

100の位

100

o sută

200

două sute

300

trei sute

400

patru sute

500

cinci sute

600

șase sute

700

șapte sute

800

opt sute

900

nouă sute

 sută「100」は女性名詞で,「2以上」の数詞の後では複数形suteを使う。

 後ろに「99以下」の基数詞を続けると,「999以下」の合成数詞ができる。このとき1の位の「1」はunu/unaを使う。

999以下の合成数詞

101

o sută unu

202

două sute doi

310

trei sute zece

411

patru sute unsprezece

520

cinci sute douăzeci

630

șase sute treizeci

722

șapte sute douăzeci și doi

833

opt sute treizeci și trei

999

nouă sute nouăzeci și nouă

 

1000以上の位

1,000

o mie

1,000,000(100万)

un milion

1,000,000,000(10億)

un miliard

1,000,000,000,000(1兆)

un bilion

 mie「1,000」は女性名詞,ほかは中性名詞。「1000以上」の基数詞は,3桁ごとに位が変わる。それぞれ,前に「2以上」の基数詞が来ると複数形になる。

  単数 複数
1,000 mie mii
1,000,000
(100万)
milion milioane
1,000,000,000
(10億)
miliard miliarde
1,000,000,000,000
(1兆)
bilion bilioane

 前に来る基数詞が「20以上」の場合,位を表す数詞の前に前置詞deを挟む。前に来る基数詞の下2桁が01から19の場合はdeを挟まないが,例外として「下2桁が01のとき」にはdeを挟むこともある。

 前に来る数詞の1の位の「1」はunu/unaを使う。男性名詞・中性名詞の前ではunu,女性名詞の前ではunaになる。

1000以上の合成数詞①

2,000

două mii

10,000

zece mii

15,000

cincisprezece mii

25,000

douăzeci și cinci de mii

50,000

cincizeci de mii

100,000

o sută de mii

101,000

o sută una mii

102,000

o sută două mii

999,000

nouă sute nouăzeci și nouă de mii

121,000,000

o sută douăzeci și unu de milioane

 後ろにより小さい基数詞を続ける場合はそのまま続ければ良い。

1000以上の合成数詞②

1,001

o mie unu

1,010

o mie zece

1,050

o mie cincizeci

1,099

o mie nouăzeci și nouă

1,100

o mie o sută

1,234

o mie două sute treizeci și patru

1,000,001

un milion unu

1,001,000

un milion o mie

1,234,567

un milion două sute treizeci și patru de mii cinci sute șaizeci și șapte

 

まとめ

 ルーマニア語の基数詞のしくみについて,簡単に特徴をまとめておく。

単純数詞と合成数詞

 01から910などは単純数詞。paisprezece「14」,șaisprezece「16」,șaizeci「60」は"4"や"6"を表す部分の形が少し変わってしまうので,これらも単純数詞と言っていい。

合成数詞の作り方

 11から19は"1から9+spre+zece(10)"でつなぎ書き。21から99は"10の位+și+1の位"で表す。1000以上の合成数詞は,前置詞deを挟む場合と挟まない場合がある。

位取り

 100万以上の基数詞は,3桁ごとに位が変わる。

語形変化

 「1」「2」「12」には性の変化がある。また,1000以上の位を表す数詞には複数形がある。

 

参考文献

 

関連記事

misotomatics.com

misotomatics.com